SÁNG KIẾN: PHÂN LOẠI BÀI TẬP CÂU LỆNH LẶP FOR ... DO ... TRONG NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH PASCAL Ở TRƯỜNG THCS

          Hoạt động 1. Khởi động

1. Mục tiêu

 - Hình thành nhu cầu sử dụng câu lệnh for … do … lồng nhau từ phía người học.

2. Phương pháp dạy học

- Học nhóm lớn

3. Hình thức tổ chức các hoạt động

* Chuyển giao nhiệm vụ

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Bài tập 1: Số kép đôi là những số có 2 chữ số, chữ số hàng chục và hàng đơn vị giống nhau. Viết chương trình Pascal sử dụng câu lệnh for … do …, in ra màn hình các số kép đôi trong khoảng từ 1 đến 99. Ví dụ số 11, số 22 là những số kép đôi?

…………………………………………………………………………………

...............................................................................................................

..............................................................................................................

* Thực hiện nhiệm vụ

- HS: Thực hiện trên phiếu học tập, chạy thử trên máy tính

- GV: Quan sát hỗ trợ các nhóm (nếu cần), chốt kiến thức và chiếu chương trình khi sử dụng câu lệnh lặp for … do … lồng nhau.

Program sokepdoi;

uses crt;

var i,j: integer;

begin

clrscr;

writeln('So kep doi trong khoang tu 1 den 99 la:');

  for i :=1 to 9 do

     for j:=0 to 9 do if i=j then  writeln(10*i+j);

readln;

end.

* Đánh giá thực hiện nhiệm vụ

- Đánh giá dựa vào kết quả học tập của học sinh

         4. Phương tiện dạy học

- Phiếu học tập số 1, máy tính, máy chiếu

5. Sản phẩm

- Câu trả lời trên phiếu, chương trình chạy trên máy tính (nếu có)

Hoạt động 2. Bài tập sử dụng câu lệnh lặp for ... do ... lồng nhau

1. Mục tiêu

-  Sử dụng câu lệnh lặp for ... do ... lồng nhau

2. Phương pháp dạy học

- Thực hành trên máy tính, máy chiếu, có sử dụng kĩ thuật trạm góc

3. Hình thức tổ chức các hoạt động

* Chuyển giao nhiệm vụ

- Phát phiếu học tập cho học sinh

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Viết chương trình bằng câu lệnh lặp for ... do ... với 3 bài toán:

- Chiếu chương trình của 3 bài toán trên màn chiếu
b) Chương trình

b.1) Bài toán 1

program     fordo;

uses crt;

var i,j :integer;

Begin

     clrscr;

     writeln(' FOR ...DO IN TU 1 DEN 9');

     for i:= 1 to 9 do Begin write(i); write(' ; '); end;

readln;

end.

b.2) Bài toán 2

program     Hai_fordo_long_nhau;

uses crt;

var i,j :integer;

Begin

     clrscr;

     writeln('2 FOR ...DO LONG NHAU');

     for i:= 1 to 9 do

       for j:=0 to 9 do Begin write(i,j); write(' ; '); end;

readln  ;

end.

b.3) Bài toán 3

program     ba_fordo_long_nhau;

       uses crt;

       var i,j,k :integer;

       Begin

            clrscr;

            writeln('3 FOR ...DO LONG NHAU');

            for i:= 1 to 9 do

                for j:=0 to 9 do

                     for k:=0 to 9 do

                     begin write(i,j,k); write(';');delay(100);end;

            readln  ;

        end.

* Thực hiện nhiệm vụ

- HS: Thực hành trên máy tính

- GV: + Lớp chia 3 tổ;  mỗi tổ chia HS vào 3 máy;

      + Mỗi máy nhập một chương trình ở ví dụ 2 (mục 2.2.2);

      + Dùng kĩ thuật trạm góc để học sinh được chạy thử các bài mà các em chưa được phân công chạy trên máy của mình.

Sơ đồ kĩ thuật chạm góc

* Đánh giá thực hiện nhiệm vụ

- Đánh giá định tính khi các em thực hiện chạm góc để kiểm tra chương trình của 3 bài toán trên.

         4. Phương tiện dạy học

- Phiếu học tập số 2, chương trình viết sẵn của 3 bài toán (ở PHT số 2), phòng máy vi tính

5. Sản phẩm

- Bài tập các nhóm chạy trên phần mềm Pascal

Hoạt động 3. Vận dụng, mở rộng kiến thức

1. Mục tiêu

- Vận dụng kiến thức bài học vào viết chương trình và thực hành chạy trên máy tính

2. Phương pháp dạy học

- Thực hành trên máy tính

3. Hình thức tổ chức các hoạt động

* Chuyển giao nhiệm vụ

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

Bài tập 2. Viết chương trình trong Pascal, tìm các số trong khoảng từ 0 đến 999 bằng tổng lập phương các chữ số của nó (những số này được gọi là số Amstrong). Ví dụ: số 153 là số Amstrong vì 153=1³+5³+3³

* Thực hiện nhiệm vụ

- HS: + Viết chương trình, thực hành chạy bài tập 2 trên Pascal

+ Cả lớp thực hành theo nhóm chung một nhiệm vụ bài tập 2

- GV: + Tổ chức nghiệm thu kiểm tra chéo khi HS thực hành xong;

          + Chiếu và xử lý kết quả các nhóm, chốt kiến thức sử dụng câu lệnh lặp for ... do ... lồng nhau kết hợp với câu lệnh điều kiện if ... then ... để viết chương trình.

- Chương trình chạy trên máy

program soAmstrong;

uses crt;

var i,j,k: integer;

begin

clrscr;

writeln('TIM SO AMSTRONG TU 0 DEN 999');

 for i:=0 to 9 do

   for j:=0 to 9 do

     for k:=0 to 9 do

     if 100*i+10*j+k = i*i*i+j*j*j+k*k*k then

      Begin write('So Amstrong '); writeln(i,j,k); end;

readln;

end.

        * Đánh giá thực hiện nhiệm vụ

- Đánh giá kết quả của các nhóm thực hiện trên máy tính

         4. Phương tiện dạy học

- Phòng máy vi tính

5. Sản phẩm

- Bài tập được các nhóm chạy trên phần mềm Pascal

Hoạt động 4. Củng cố và hướng dẫn học về nhà

Hướng dẫn các bài tập ở mục khai  thác và phát triển  mục “2.2 Phân loại bài tập câu lệnh lặp for ... do ...” (ở trên).